دانشجویان فیزیک دانشگاه محقق اردبیلی

نکته مهم و قابل توجه این نکته است که حالت فیزیکی یک سیستم در هر زمان علی الاصول می بایست توسط یک تابع موج مجزا توصیف شود.اگر چه در کل برای تعریف تابع موج با موانع بیشماری مواجه هستیم،اما تابع موج تحولّی دینامیک در گذر زمان دارد.از این رو می توان برای هر سیستم فیزیکی یک معادله دینامیکی نوشت.تعداد این معادلات در فیزیک نظری امروز زیاد هستند.به عنوان مثال می توان به معادله شرودینگر،معادله کلاین-گوردان،معادله دیراک،معادله راریتا-شوئینگر،معادله پروکا،...اشاره کرد.از حل هر یک از این معادلات که به مناسبتی نوشته می شوند و به کار می روند،می توانیم یک تابع موج به دست آوریم.این تابع موج بیانگر وضعیّت سیستم در حال مطالعه می باشد.

جان فون نویمان در کتاب اصول ریاضی مکانیک کوانتومی خود به بیان قضیه ای جالب می پردازد.بر طبق قضیه فون نویمان تا زمانی که یک سیستم منزوی باشد،به بیان دیگر مادامی که سیستم تحت عمل اندازه گیری واقع نشود،تابع موج سیستم،تابع همان معادله دینامیکی است.اما به محض انجام عمل اندازه گیری یک گسست در سیستم اتفاق می افتد.سیستم و به بیان دقیق تر تابع موج سیستم از تابعیت معادله دینامیکی سیستم خارج می شود.به بیان دقیق تر تا قبل از انجام عمل اندازه گیری،سیستم دارای خاصیتی علیتی است،یعنی تابع یک معادله دینامیکی است یا با دانستن وضعیّت سیستم در یک زمان خاص،میتوان وضعیّت سیستم را در یک بازه زمانی کوچک بعدی به دست آورد.این گسست ناگهانی و آنی تابع موج و خروج ناگهانی آن از چارچوب دینامیکی به معمای تقلیل تابع موج شهرت دارد و از معما های حل نشده مکانیک کوانتومی است.

در قسمت های بعدی بیشتر در ارتباط با معمای تقلیل تابع موج  و راه حل های پیشنهادی بحث می کنیم.