دانشجویان فیزیک دانشگاه محقق اردبیلی

اینشتین در پاسخ به سئوالی که از او در مورد اعتقاد به خدا پرسیده می شود، چنین پاسخ میدهد:
"سئوال شما در رابطه با خدا، سخت ترین سئوال دنیاست!
این سئوال، سئوالی نیست که پاسخش صرفایک بلی و یا یک خیر باشد.
من یک آتئیست نیستم.
و اینکه نمی دانم آیا میتوانم خودم را یک پانتئیست بدانم یا خیر؟!
این مسئله برای اذهان محدود ما مسئله ای بسیار پیچیده و بغرنج است.
ممکن است که پاسخ را با یک تمثیل بیان کنم؟
ذهن انسان، صرفنظر از اینکه چگونه به شدت آموزش دیده، نمی تواند واقعیت وجودی جهان را درک کند.
ما به مانند کودک خردسالی هستیم که وارد یک کتابخانه عظیم که دیوارهایش را انواع و اقسام کتابها به زبانهای مختلف پوشانده اند، شده است.
کودک میداند که باید یک نفر این کتابها را نوشته باشد... ولی نمی تواند بفهمد که چه کسی و یا چگونه!
و اینکه این کودک نمی تواند بفهمد که کتابها به چه زبانی نوشته شده اند.
کودک متوجه یک نوع نظم واضح در چینش کتابها می شود، رازآلود بودنشان را متوجه است، ولی کاملا آنرا درک نمی کند و در یک سوء ظن باقی می ماند.

Your question [about God] is the most difficult in the world.
It is not a question I can answer simply with yes or no.
I am not an Atheist.
I do not know if I can define myself as a Pantheist.
the problem involved is too vast for our limited minds.
May I not reply with a parable? The human mind, no matter how highly trained, cannot grasp the universe.
We are in the position of a little child, entering a huge library whose walls are covered to the ceiling with books in many different tongues.
The child knows that someone must have written those books. It does not know who or how. It does not understand the languages in which they are written.
The child notes a definite plan in the arrangement of the books, a mysterious order, which it does not comprehend, but only dimly suspects.
That, it seems to me, is the attitude of the human mind, even the greatest and most cultured, toward God.
We see a universe marvelously arranged, obeying certain laws, but we underst.